Bresser Teleskop

Messier R-90 MODELİ (90/900)
Astronomiyle hobi olarak ilgilenen biriyseniz ve geniş bir objektife sahip mercekli teleskop istiyorsanız Messier R-90 tam aradığınız özellikte bir teleskoptur. 90mm’lik açıklığı ile normal gözden 200 kat daha fazla ışık toplayarak sizlere ulaşılması zor olan görüntüleri sağlayacaktır. MESSIER R-90 sadece Ay’ın detaylı görüntülerine değil Satürn’ün milyonlarca külometre uzaklıktaki halkalarına ulaştırarak ne kadar kaliteli bir optik sisteme sahip olduğunu kanıtlayacağı kesin.Jüpiter’in kırmızı noktaları ve atmosferi içerisindeki geniş çaplı fırtınaları seçmenize imkan tanıyacak; Mars’taki mevsimsel değişimlere görmenizi sağlayacaktır.
Yukarıda sözedilen objelere uygun gözlem koşulları sağlandığında ulaşılabilir. Mevsime, bulunduğunuz yarım küreye, enleme, boylama bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Dünyanın kendi ekseni etrafında her 24 saatte bir dönmesi sebebiyle, gök cisimleri teleskopun görüş alanında, özellikle yüksek güçlü teleskoplarda, hızla hareket ederler.
MESSIER R-90 model teleskopun Ekvatoryal kundağı, kontrol bağlantılarının birbirinin ya da ikisinin birden çevrilmesi ile hareket halindeki gök cisimlerinin gözlemlenebilmesini basit hale getirmektedir.
Şimdiye kadar sunulan 90mm’lik mercekli teleskoplara göre belkide en büyük teknik avantajı, MESSIER R-90’nın Ekvatoryal montürünün diğer yüksek kapasitedeki teleskoplarla aynı özelliğe sahip Ekvatoryal ayak bağlantısına da sahip olmasıdır. Belli bir amaçla teleskop kullanmayı düşünen amatör gözlemciler için hem ekonomik hem de çok kullanışlı bir teleskop olduğunu söyleyebilirim. MESSIER R-90’nın kutup ekseni ve deklinasyon ekseni etrafındaki hareketleri yumuşak sonsuz vida dişlisi sistemi ile etkin bir hale getirilmiştir.
Meade-Bresser marka MESSIER R-90 model in objektif merceği yüksek ışık geçişi ve görüntü parlaklığı için çok katlı kaplamalı olarak üretilmiş Yüksek optik kapasiteye ve geniş donanıma sahip, kullanımı kolay kırıcı teleskoptur.
Ekvatoryal montaj sayesinde tüm kullanıcılara kısa sürede mükemmel kurulum imkânı sağlar. Sahip olunan okülerle birlikte rahat bir seyir sağlar. Güneş sistemimizin gezegenlerini araştırmanıza ve yeni dünyaları keşfetmenize yardımcı olamaktadır. Bu refraktörün gücü farklı yüksek kaliteye sahip Meade aksesuarları ile tamamlanabilir.

Read Full Post »

Meade Teleskop

Meade 16″ LX200-ACF Advanced Teleskop
Yüksekokul ve üniversitelerdeki araştırma programları için okul ve gözlemevleri, profesyonel bir enstrüman; profesyonel astronom için teleskopun son noktası Meade 16″ LX200-ACF, normal bir teleskopun üç, dört kat daha fiyatla temin edilebilecek özel üretim bir enstrümanda bulunabilecek özellikler barındırmaktadır. Meade Advanced Coma Free’lerin en büyüğü olan teleskop, bir teleskoptan beklenebilecek en yüksek beklentileri karşılamaktadır.
Not: Seri olarak üretilen dünyadaki en büyük Katadioptrik teleskoptur.
Profesyonel optik: 16″ optik, Meade 8″, 10″, 12″ ve 14″ enstrümanlarının geleneğini takip ederek gezegen, derin uzay gök cisimleri gözlemleme, CCD fotoğrafçılık, geleneksel yıldız fotoğrafçılığı veya en yüksek hassasiyetteki fotometrilerde gerçekte akla gelebilecek tüm uygulamaları karşılayan bir görüntüleme kabiliyetine sahiptir. 16″ optik süper berrak BK-7 camından bir düzeltme plakasına sahiptir, öyle ki, bu teleskop ültraviyole spektral sahada ölçüm (fotometri/spektrometri) veya CCD gözlem yapmak için kullanılabilmektedir. Tabii ki bu optiğin Meade’nin UHTC çoklu kaplama yöntemine sahip olduğunu söylemeye gerek yok. Şüphesiz ki; pek çok kişinin uzun süredir beklediği üstün bir teleskoptur.
Tasarım harikası yekpare çatal kaidesi, bir deklinasyon mesnedinden diğerine yekpare dökümlü masif çatalı deklinasyonda toplam dört öngerilmeli 80 mm çapında bilye rulman yatak -her iki taraftaki her deklinasyon gövdesinde ikişer tane- ve bahar açısında -biri 100 mm çapında ve RA bloğundaki biri 150 mm çapında- iki bilye rulman yatak içermektedir. Hassas bilye rulman yatakların böyle cömertçe kullanımı, özellikle araştırma uygulamaları için kaçınılmaz şart olan ek cihazların doğal olarak hiçbir zorluk olmadan enstrüman üzerine monte edilmesine elverir. 16″ LX200-ACF hiçbir mekanik aşırı yüklenme olmayacak sağlamlıkta yapılmıştır; 16″ LX200-ACF, başka ek cihazlar için bu sınıfta seri olarak üretilen gelmiş geçmiş en sağlam ve burulmasız enstrüman platformudur. Büyük boyutlu tasarlanmış 280 mm çapında sonsuz dişli her iki eksende oldukça güvenli takip ve kesin konumlandırma sağlar.
Meade AutoStar II: Bir Meade 16″ LX200-ACF satın aldığınızda, bu teleskop ile birlikte bu branşta geliştirilmiş en son teknolojilerden birine sahip olmuş olursunuz.
* Entegre, sabit bellekte kayıtlı 145.000’den fazla gök cismi arasından herhangi birine veya el bilgisayarı üzerinden girilen her hangi bir gök koordinatı ile istenen her konuma, üstelik 2 yay dakikadan daha az bir kesinlikle -azimutal ve ekvatoryal çalışma kipinde- otomatik olarak gitme (GoTo) işlevi.
* İhtiyaca göre bir yay dakikaya kadar kesinlikle HP yüksek hassasiyetli konumlandırma.
* Her iki eksende 165 hareket hızı: Fotoğrafik takip hızları 0,01’lik kademeler halinde 0,01 – 1 arası yıldız hızındadır; daha küçük hareket hızları 2 ila 128 yıldız hızındadır; 1°/san ile 6°/san (0,1°/san kademeli) arasındaki daha hızlı hareket hızları seçebilme seçenekleri bulunmaktadır.
* 2.000 entegre takip hızı: 16″ LX200-ACF, kuvars kumandalı yıldız hızından, artırımlı değiştirilebilir güneş, ay ve gezegen ya da kuyrukluyıldız hızına kadar, akla gelebilecek her uygulama için mükemmel bir potansiyel sunmaktadır. Ayrıcalıklı özellik: 16″ LX200-ACF’de SmartDrive fabrikada bireysel olarak yaklaşık 5 yay saniyeden küçük olarak programlanmıştır; kullanıcı SmartDrive’ı ayarlamak zorunda değildir, ve bu tabii ki hem azimutal hem de parallaktik çalışma kipinde her iki eksende eşzamanlı olarak uygulanır.
* Odaklamada ayna Shift işleminin ortadan kaldırılması için ana ayna sabitlemesi.
* Hassas uygulamalar, fotoğrafik ve CCD uygulamalarında cisim odaklamasının korunması için hassas odaklama amaçlı Zero Image Shift mikro odaklama.
* CCD Autoguider, odaklama motoru, aydınlatılabilir artı, görüntü alanı derotatörü, karalı bir optik sıcaklığı için fan ve tabii ki LX200-ACF’ye seri arabirim üzerinden uzaktan kumanda etmek için harici bilgisayar gibi bir dizi aksesuarın bağlanmasına olanak sağlayan modern Power Panel. Kalıcı montaj için çok sağlam büyük statif ve sütunlar.
16″ LX200-ACF aşağıdaki donanımlardan biri ile tedarik edilebilir:
Çok sağlam büyük statif: Bu statif ile 16″ LX200-ACF hala taşınabilir; 16″ LX200-ACF’yi kurmak için iki kişi yeterlidir! Teleskop dört ana parça halinde teslim edilir: Optik donanıma sahip tüp ve ona bağlı iki deklinasyon gövdesi, çatal kaide, tahrik kaidesi ve statif. Parçalar, 16″ LX200-ACF iki kişiyle, 10 dakikadan daha az bir süre içinde kurulup sökülecek kadar hafif olacak şekilde düşünülmüştür. 100 mm çapında çelik borulu aşırı rijit ve sağlam üçayak statifin yapımında hiçbir taviz verilmemiştir; her bakımdan sabit sütunların sağlamlığı ile karşılaştırılabilir.
16″ LX200-ACF üçayak statif üzerine monte edilmiş halde, azimutal kipte yukarıda tanımlanan hassasiyetle çalışır. Aydınlatma süresi 4-5 dakikadan kısa olan, hem fotoğrafik hem de CCD uygulamalarındaki tüm görsel gözlemlemeler için başka bir aksesuara gerek yoktur. Ancak daha uzun aydınlatma sürelerinde görüntü alanı rotasyonu bozulur. Bu sorun, görüntüleme mükemmel şekilde takip edilmiş olmasına rağmen, görme alanı kenarındaki yıldızların görme alanı ortası etrafında dönüyormuş gibi görünmeleridir. Meade görüntü alma rotatörü (#1222) bu etkiyi hassasiyetiyle tamamen ortadan kaldırmaktadır.
Kalıcı azimutal sütun: Bu sütun özellikle sabit gözlemevi kurulumları için tavsiye edilir; gözlemci anlık teleskop konumundan bağımsız olarak görüntüye her zaman iyi bir şekilde erişebilir. Azimutal sütun üstelik en uygun yer kullanımını mümkün kılar: 16″ LX200-ACF bu sütun üzerine monte edilmiş halde yalnız iki metre çaplı bir kubbede kullanılabilir! Kaynaklanmış çelik sütun standart olarak 82 cm yüksekliğindedir; sipariş üzerine daha yüksek veya daha alçak tipler tedarik edilebilir.
Kalıcı ekvatoryal sütun: Eğer enstrüman üzerine başka yıldız kameraları veya benzeri cihazlar monte edilecekse ve bu ayrı kameralar/cihazlar kendi görüntü rotatörlerine sahip değillerse, 16″ LX200-ACF bu sütun ile birlikte sipariş edilmelidir. Bu kipte, ne ana tüpte ne de üzerine monte edilen kameralarda görüntü alanı rotasyonu vardır. Ekvatoryal sütun sipariş üzerine kurulum yerinin gerçek coğrafi enlemine göre üretilir.
Konum belleği: Her 16″ LX200-ACF, kapatılmadan önce en son teleskop konumunu enstrümanın kalıcı belleğine kaydeden bir konum belleğine sahiptir. Bu işlev sayesinde teleskop, yanında herhangi bir kimsenin bulunmasına gerek olmaksızın, uzak mesafelerden -örneğin bir modem bağlantısı ile LX200-ACF’ye entegre RS-232 arabirim üzerinden- başlatılabilir ve kumanda edilebilir. Örneğin değişken yıldızların düzenli gözlenmesi ve hatta süpernova aramaları için gözlemleme programları tam otomatik olarak organize edilebilirler ve teleskop başında bir kullanıcı olmasına gerek yoktur.
Görüntü alanı derotatörü (opsiyonel): Görüntü alanı derotatörü (#1222) azimutal kipte -statif veya sütun üzerinde olması fark etmez- azimutal kurulumdan doğan dönmeyi dengelemek için görüntü alanının eşit ve hassas dönüşünü sağlar. Görüntü alanı derotatörü 16″ LX200-ACF’nin arka tarafına monte edilir ve doğrudan Power Panel’deki yuvaya bağlanır. Derotatör ile yıldız görüntü kayıtları görüntü kenarında bile temiz ve nokta biçimindedir; teleskop, sanki ekvatoryal (parallaktik) kurulmuş gibi çalışır.
Kararlı sıcaklık için fan: Bu küçük fan her 16″ LX200-ACF’nin ayna kamarası içine konmuştur ve enstrüman açıldıktan sonra tüp içindeki sıcak havanın hızlı atılmasını sağlar. İkinci bir açıklık dış hava girişi olarak kullanılır. Tabii ki bu açıklıklarda toz filtresi bulunmaktadır. Bu sayede aynalar ortam sıcaklığına daha çabuk uyum sağlar ve optimal optik duruma gelirler. Teleskop gözlemden önce sıcak bir ortamda bulunmuş olsada, gözlemlemeye hemen başlanabilir.
Teslimatta Bulunanlar
−16″ Advanced Coma Free Optik (D = 406 mm; F = 4.064 mm, f/10)
−BK-7 camdan Düzeltme plakası
−Düzeltme plakasının her iki tarafında ve de her iki aynada UHTC (Ultra High Transmission) kaplama
−Ana ayna sabitlemesi
−Kararlı bir sıcaklık için fan
−Motorlu, dört hızlı Zero Image Shift mikro odaklayıcı
−Çok sağlam, yekpare, altı bilye rulman yataklı, ağır hizmet tipi çatal kaide
−DC Servo motorlu, mikroişlemci kumandalı RA ve DEC için 280 mm çapında sonsuz dişli
−Elle veya motorlu hassas hareketler
−Her iki eksende bölme dairesi ve sıkıştırma
−Çok işlevli Power Panel, iki satırlı ekranlı AutoStar II el bilgisayarı
−3,5 MB Flash bellek ve her iki eksende sonsuz dişli hata düzeltmesi için fabrika çıkışı programlanmış SmartDrive
−Her iki eksende 165 farklı hareket hızı
−GoTo konumlandırma
−HP kipinde yüksek hassasiyetli konumlandırma
−Belleğinde 145.000’den fazla gök cismi olan entegre gökcismi kütüphanesi
−16 kanal GPS alıcısı ile GPS başlatma sistemi
−Manyetik sapma düzeltmesi, gerçek seviye ve gerçek kuzey algılayıcıları
−Uzaktan kumanda için konum belleği
−Teleskopun alçak gerilim güç kaynağı için 230 V~ adaptör ve 7,5 m kablo (12V= ile çalıştırma yalnız #1812A nolu özel transformatör ile mümkündür
−Super Plössl 5000 serisi (11/4″ çap) f = 26 mm oküler
−2″ çaplı Zenit ayna
−8 x 50 düz vizör (akromatik, artılı), kırlangıç kuyruğu tipi
−Optiğin her iki tarafı için koruyucu kapak
−
Ayrıntılı kullanma kılavuzu
Bu enstrüman isteğe göre ya taşınabilir, oldukça büyük, yükseklik ayarlı tam metal üçayak statif ile, kalıcı azimutal sütun ile veya kalıcı ekvatoryal sütun ile teslim edilmektedir. Ekvatoryal sütun istenmesi halinde, sipariş esnasında kurulum yerinin yarım derece (±0,25°) kesinlikle belirtilmesi gerekmektedir.

Read Full Post »

Teleskopunuzu Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Eğer bir teleskop ya da dürbün almayı düşünüyorsanız, onları önce tanımamız gerekir. Böylece, kullanım amacımıza uygun olanı seçmemiz daha kolay olacaktır.

Bir teleskop ya da dürbünün iki kullanım amacı vardır. Bunlardan ilki, uzaktaki bir cismin daha iyi görülebilmesi için, büyütülmesidir. Bu sayede, çıplak gözün seçemeyeceği sönük gök cisimlerini görmemiz mümkün olur. İkincisi de, bir cisimden gözün toplayabileceğinden daha fazla ışık toplamaktır. Optik teleskoplar, görünür ışık altında kullanılan teleskoplardır. Yapılarına göre bunları mercekli ve aynalı teleskoplar olarak iki ana gruba ayırabiliriz.

Optik teleskoplar, iki temel parçadan oluşur. Birinci parça, ışığı toplamaya yarayan objektiftir. Objektif, mercek ya da ayna olabilir. İkincisi ise, göz merceği ya da oküler olarak adlandırılan mercek takımıdır. Mercekli teleskoplar, ilk kullanılan teleskoplardır. Günümüzde de küçük çaplı teleskoplar genellikle merceklidir. Mercekli teleskoplarda, farklı dalga boylarındaki ışığın kırılarak renklerine ayrışmaması için, objektifte birleştirilmiş iki mercek kullanılır. Bu mercekler ayrıca, istenmeyen yansımaları azaltmak ve ışık geçirgenliğini artırmak amacıyla çeşitli malzemelerle kaplanır.

Aynalı teleskoplar ise kendi içlerinde iki ana gruba ayrılabilir: Newton tipi, Cassegrain tipi. Newton tipi teleskoplarda, ana aynadan yansıyan ışık, ikinci, düz bir diyagonal aynaya, oradan da teleskop tüpünün dışarısındaki göz merceğine yansıtılır. Cassegrain teleskoplarda ise, ana aynadan yansıyan görüntü, ikinci bir dışbükey aynaya, oradan da ana aynanın ortasındaki bir delikten göz merceğine yansıtılır. Newton tipi teleskopların fiyatları, Cassegrain teleskoplara oranla daha düşüktür. Ancak, Cassegrain teleskoplar, hem daha kısa olduklarından daha az yer kaplarlar, hem de daha kolay taşınırlar.

Bir teleskop çeşidi daha vardır ki, bu, aynalı teleskoplarla mercekli teleskopların bir tür birleşimi olarak kabul edilebilir. Bunlara verilebilecek en iyi örnekler, Schmidt-Cassegrain ve Maksutov-Cassegrain teleskoplardır. Bu teleskoplarda ışık önce mercekten sonra da aynadan büküldüğü için teleskopun tüpünün boyu daha kısadır. Bu teleskoplar, ötekilerine göre daha pahalıdır.

Teleskopun gücü, genellikle onun büyültme gücüyle karıştırılır. Bu nedenle yanlış anlaşılan bir kavramdır. Bir teleskopun, toplam performansını belirleyen etken aslında sadece büyültme değil, aynı zamanda onun ışık toplama kapasitesidir. Işık toplama kapasitesini belirleyen etken ise, objektifin yani ana merceğin ya da aynanın alanı, dolayısıyla da çapıdır. Çap ne kadar artarsa, ışık toplama miktarını belirleyen alan onun karesiyle orantılı olarak artar. Örneğin, 20 cm çaplı bir teleskop, 10 cm çaplı bir teleskopun 4 katı ışık toplar.

Teleskopların özellikleri açıklanırken, odak uzaklığına da değinilir. Bir teleskopun odak uzaklığı, objektife giren paralel ışınların yani sonsuz uzaklıktaki bir cisimden gelen ışınların objektiften ne kadar uzaklıkta odaklandığıdır. Bir optik aygıtın odak uzaklığı genellikle milimetre cinsinden ifade edilir. Odak uzaklığının objektif çapına oranı ise f-oranı olarak adlandırılır. Çapı 200 mm, odak uzaklığı 2000 mm olan bir teleskopun f-oranı, 10’dur ve f/10 olarak gösterilir. Büyültme, teleskopların maliyetini doğrudan artıran bir etken değildir. Ancak, yüksek büyültme, daha fazla ışık toplamayı gerektirdiğinden, ister istemez çapın büyümesi kaçınılmaz olur.

Teleskopların büyütme gücü çok basit bir formülle hesaplanır. Büyütme gücü, teleskopun yani objektifin odak uzaklığının göz merceğinin odak uzaklığına bölünmesiyle bulunur. Bu basit formülden anlaşılabileceği gibi, göz merceğini değiştirerek teleskopumuzun büyültme gücünü değiştirmemiz mümkündür. Bu nedenle, göz merceği çıkartılıp değiştirilebilen teleskoplar tercih edilmelidir. Örneğin, 1000 mm odak uzaklığına sahip bir teleskopa 10 mm odak uzaklığına sahip bir göz merceği takarsak, 100 defa (100x) büyültme elde ederiz.

Objektifin ve göz merceğinin odak uzaklıkları istenildiği gibi ayarlanabileceğinden, kuramsal olarak büyültmenin bir sınırının olmadığı söylenebilir. Ancak pratikte bir takım sorunlarla karşılaşılır. Belirli çaptaki bir teleskopla, yeterli kalitede görüntü elde edebilmek için, büyültmenin de belirli bir sınırı aşmaması gerekir. Büyültme arttıkça, görüntünün parlaklığı ve ayrıntısı kaybolur. Hangi çaptaki teleskopla ne kadar büyültme yapılabileceğinin kesin bir formülü yoktur. Bununla birlikte kabul edilen bir oran vardır. Buna göre, yapılabilecek en fazla büyültme objektif çapının santimetresi başına 20x’dır.

Teleskop alırken, isteğe bağlı olarak birtakım aksesuar da alınabilir. Örneğin, değişik büyültmeler elde etmek için farklı odak uzaklıklarına sahip göz mercekleri alınabilir. Kimi teleskopların, bir gökcismini izlemek için bir hareket ve bilgisayar donanımı vardır. Bu sayede bu gök cismi, görüş alanında sabit kalır. İzleme mekanizması, özellikle gökyüzü fotoğrafları çekmek isteyenler için gereklidir. Bu donanıma sahip kimi teleskoplar, koordinatları bilgisayara girildiğinde, bir gökcismine yönelebilirler. Hatta, bir kısmında, on binlerce gökcisminin koordinatları kayıtlıdır. Gök cisminin ismini seçerek teleskopun ona yönelmesini sağlayabilir. Bu özellikle, gök cisimlerinin yerlerini bulmakta zorlanan deneyimsiz gözlemciler için çok büyük kolaylıktır.

Dürbünlerin optik özellikleri, teleskopların optik özellikleriyle hemen hemen aynıdır. Dürbünlerin de objektifi ve göz merceği vardır. Teleskoplarda olduğu gibi, ışık toplama miktarını objektifin yüzey alanı, büyültmesini ise odak uzaklıklarının oranı belirler. Dürbünlerin en önemli özellikleri taşınabilir olmaları ve çift objektife ve göz merceğine sahip olmalarıdır. Her iki gözle bakılabildiği için daha rahat bit görüntü sağlarlar. Bu nedenlerle, çok iyi teleskoplara sahip amatör gökbilimcilerin bile mutlaka birer dürbünleri vardır.

Bir dürbünde, büyültme oranı ve objektif çapı, genellikle dürbünün üzerinde yazılıdır. Eğer dikkat ettiyseniz, dürbünlerin üzerinde 8×25, 10×50 gibi ifadeler bulunur. Buradaki ilk sayı büyültmeyi, ikincisi ise, milimetre cinsinden objektif çapını belirtir. Yani, 10×50’lik bir dürbün, 10 kez büyütür ve objektif çapı 50 mm’dir.

Gökyüzü gözlemleri için kullanılan dürbünler, genellikle 7-12 kez büyüten dürbünlerdir. Daha yüksek büyültme genellikle tercih edilmez; çünkü elin titremesi, görüşü zorlaştırır. Ancak, yüksek büyültmeli dürbünler, üç ayak üzerine yerleştirilmek suretiyle kullanılırsa, bu titreme önlenmiş olur. Bu nedenle, dürbün satın alırken, eğer 12x’dan daha fazla büyültmeli olanlarını tercih edecekseniz, üç ayağa yerleştirilebilmesi için gerekli donanıma sahip olanlardan seçmelisiniz.

20-35 mm çaplı dürbünler gün ışığında genellikle yeterli olur. Ancak, gökyüzü gözlemleri için 40 mm’den büyük olanlar tercih edilmelidir. Gökyüzü gözlemciliğinde çok kullanılan dürbünler 7×50 ve 10×50 dürbünlerdir. Bu tip dürbünler, arazide başka amaçlarla gözlemler yapmak için de idealdir. 7×50 ve 10×50 dürbünler, kuş gözlemcilerinin de en çok kullandıkları dürbünlerdir. İlgi alanları bu yönde olanlar bir dürbün alarak her iki amaç için de ondan yararlanabilirler.

Doğal olarak, teleskopta olduğu gibi, dürbünün çapı büyüdükçe ışık toplama miktarı artar. Örneğin, 70 mm’lik bir dürbün 50 mm’lik dürbünün yaklaşık iki katı ışık toplar. Ancak unutmamak gerekir ki, çap arttıkça ağırlık, boyut ve fiyat artar.

Dürbünlerde, göz mercekleri genellikle sabittir. Ancak, bazı markaların bazı modellerinin değişken büyütme (zoom) özelliği vardır. Dürbünlerin boyutlarının küçük olmasının bir başka nedeni, objektifle göz merceği arasına yerleştirilen bir prizma sistemidir. Bu prizma sistemi sayesinde, objektiften göz merceğine gelen ışığın yolu katlanmış bir hale getirilir. Böylece, dürbünün toplam uzunluğu azalır.

Teleskop ve dürbünlerde, fiyatı belirleyen etkenlerden birisi de kullanılan mercek ve aynaların niteliğidir. Standart kaplamalı mercekler, çoğu zaman yeterli nitelikte görüntü verirler ve gelen ışığın yaklaşık %4’ünü yansıtırlar. (Kaplanmamış cam, ışığın yaklaşık %10’unu yansıtır.) Çoklu kaplamalı mercekler ise, çok nitelikli görüntü verirler ve ışığın sadece %1’ini yansıtırlar. Ancak, bu merceklerin kullanıldığı teleskop ve dürbünler çok pahalıdır. Aynalarda da çeşitli kaplamalar kullanılmaktadır. Teleskopun fiyatı, bu kaplamaların niteliğiyle orantılı olarak artar.

Dürbün ve teleskopların özelliklerinden bahsettikten sonra, bir de önerimiz olacak. Optik aygıtları satın alırken, eğer onların özelliklerini iyi anlamıyorsanız yetkili satıcılarından almayı tercih edin. Marketlerde ya da kırtasiyecilerde satılan optik aygıtların niteliğine güvenilemeyeceği gibi çoğunlukla değerlerinin çok üzerinde fiyatlar istenir.

Ülkemizde artık Dünya’nın en çok teleskop satan Meade, Celestron ve Orion firmalarının ürünleri bulunuyor. Ancak, bu teleskopları alırken, yetkili satıcılardan almanızı tavsiye ederiz.

Read Full Post »

Hubble Uzay Teleskopu

Hubble Uzay Teleskopu Hakkında
Hubble Uzay Teleskobu (HUT), ismini Amerikalı astronom Edwin Hubble’nden almıştır. Nisan 1990’da STS-31 Görevi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya etrafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskopudur. İlk uzay teleskopu olmamasına rağmen, HUT en büyük teleskoplardandır ve bir çok üstün özelliğe sahiptir. Ayrıca hem hayati öneme sahip bir araştırma aracı olması hem de astronomi için etkili bir halkla ilişkiler unsuru olması nedeniyle çok tanınmıştır.

HUT, NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) arasında ortak bir çalışmadır ve Compton Gama Işını Gözlemevi, Chandra X-ışını Gözlemevi ve Spitzer Uzay Teleskobu projelerinden oluşan NASA’nın Büyük Gözlemevleri programının bir parçasıdır.

Uzay teleskopların yapımı ilk olarak 1923’te düşünüldü. HUT için 1970’lerde, 1983’te uzaya gönderilmesi hedefiyle fon bulundu ancak proje teknik gecikmeler, bütçe sorunları ve Challenger faciası nedeniyle gecikti. 1990’da yörüngeye yerleştirildikten sonra bilimadamları ana aynanın teleskopun çalışmalarını kısıtlayacak şekilde yanlış yerleştirildiğini tespit etti. 1993 yılında bir uzay mekiği yolculuğunda bu sorun giderilmiştir.

HUT, Dünya atmosferinin dışında konumlanması sayesinde, yeryüzündeki teleskoplara kıyasla pek çok avantaja sahip olabilmektedir: Atmosferin olumsuz etkilerinden bağımsız görüntü elde edilmesinin yanısıra, Ozon tabakası tarafından tutulan morötesi ışığın gözlemlenmesi ancak bu şekilde mümkün olmaktadır.

1990 yılında uzaya fırlatılmasından sonra, astronomi tarihindeki en önemli enstrümanlardan biri haline gelmiştir. Astronomların astrofizik alanındaki temel problemlerine çözüm bulmakta büyük yarar sağlamıştır. Hubble teleskopu tarafından kaydedilmiş olan Hubble ultra derin alan adlı fotoğraf, bugüne kadar görünür ışık ile en uzak mesafeden alınmış detaylı görüntüdür. Bir çok Hubble gözlemi, en kesin biçimde hesaplanan evrenin genişleme oranı gibi astrofizik alanında bir çok çığır açıcı sonuç doğurmuştur.

HUT, uzayda bakımı astronotlar tarafından yapılacak şekilde tasarlanmış tek teleskoptur. Sonuncusu Mayıs 2009’da olmak üzere beş adet bakım uçuşu gerçekleştirilmiştir. İlk servis uçuşu Aralık 1993’te Hubble’ın görüntüleme hatasının düzeltilmesi için gerçekleştirildi. 2, 3A ve 3B bakım uçuşları sırasında çok sayıda alt sistem onarılmış ve bir çok gözlem cihazı daha modern ve yetkin olanlarıyla değiştirilmiştir. Ancak 2003 yılında Columbia Uzay Mekiği’nin yaşadığı kazadan sonra beşinci bakım uçuşu güvenlik gerekçeleri ile iptal edildi. Uzun tartışmalardan sonra NASA kararını tekrar gözden geçirdi ve kurumun yöneticisi Mike Griffin son kez olmak üzere bir servis uçuşu yapılmasına karar verdi. STS-125 Mayıs 2009’da gerçekleştirildi; iki yeni cihaz takıldı ve çok sayıda tamir yapıldı. Yeni cihazların test ve düzeltmelerinin sorunsuz olması durumunda HUT rutin işlemlerine Eylül 2009’da tekrar başlayacak.

Son uçuşta yapılan bakım ile 2014’te uzaya gönderilmesi planlanan ve HUT’un ardılı olan James Webb Uzay Teleskopu (JWUT), çalışmaya başlayana kadar HUT’un görev yapması beklenmektedir. (JWUT) bir çok açıdan daha üstün astronomik araştırma programlarına sahip olacak ancak kızılötesi gözlem yapacağından dolayı Hubble’ın spektrumun görünür ve ultraviyole ölçeğinde gözlem yapma yeteneğini tamamlayacak.

Read Full Post »

Teleskop Nedir?

Teleskop’un Kısa Bir Tarihi
Uzaydan gelen her türlü radyasyonu alıp görüntüleyen astronomların kullandığı bir rasathane cihazıdır. 1608 yılında Hans Lippershey (Hollandalı gözlük üreticisi) tarafından icat edilmiş, 1609 yılında Galileo Galilei tarafından ilk kez, gökyüzü gözlemleri yapmak amacıyla kullanılmıştır. Uzaydaki cisimlerden yansıyarak veya doğrudan doğruya gelen, gözle görülen ışık, ultraviyole ışınlar, kızılöte ışınlar, röntgen ışınları, radyo dalgaları gibi her türlü elektromanyetik yayınlar kainat hakkında bilgi toplamak için çok lüzumlu delillerdir. Bu deliller ya klasik manada optik teleskoplarla veya çok daha modern radyo teleskoplarla incelenir.

Teleskop yapı olarak objektif, oküler ve bu mercekleri muhafaza eden bir tüpten meydana gelmiştir. Objektif cinsine göre iki tür teleskop vardır. Uzaydan gelen ışıklar teleskop içinde bir aynaya çarpıp, prizmadan geçtikten sonra göze geliyorsa bu türe yansımalı teleskop denir. Uzaydan gelen ışıklar merceklerden doğrudan geçip göze geliyorsa bu türe de kırılmalı teleskop adı verilir.

Teleskopun gücü, topladığı ışık miktarıyla orantılıdır. Teleskopun objektif çapı büyüdükçe ışık toplama kabiliyeti artar. Mesela, 50 mm çaplı bir teleskop 5 mm çaplı gözbebeğine oranla (50/5)² veya 100 kat daha çok ışık toplar. Teleskoplarda yansıma kayıpları olabileceği için bu miktar yüzde on kadar azalır. Astronomlar parlaklık farklarını logaritmik artan değerler şeklinde tarif etmişlerdir. Parlaklıktaki 100 kat fark, teleskop skalasında 5 değeriyle görülür. Karanlık gecede insan gözü ışık şiddeti 5 değerli yıldızı görebilir. Kaliforniya’daki Palomar Dağında bulunan Hale Teleskopu objektif çapı 5 metredir. Bu teleskop göze nazaran bir milyon kat ışık toplar.

Teleskopta teşekkül eden görüntünün netliği atmosferin menfi yönde etkisine bağlı olarak değişir. Teleskoptaki kararlılık 2 yay saniyesi için geçerlidir. Atmosfer şartları, bazan bu açıyı 0,25 yay saniyeye kadar düşürür. Bu durumda inceleme yapılan yıldız değil de yakınındaki yıldıza ait görüntüler kaydedilebilir.

Teleskopta görülebilecek bir cisim aşağıdaki formülle ifade edilir:

Yay derecesi = 2,5 · 106 · λ / a

λ radyasyonun dalga boyu ve a teleskop objektif açıklığıdır.

Teleskopun ışık toplama gücüyle büyütme gücü farklıdır. Teleskopun büyütmesi teleskop odak uzaklığının oküler odak uzaklığına oranıdır.

Gök cismini inceleyen teleskopun dünya dönüşünü takip edecek yukarı aşağı ve yana hareket etmesi için takip düzenleri vardır. Hareketlerin çok hassas olması gerekir. Atmosfer etkilerinin de hesaba katılarak teleskop konumuna hareket verilir. Teleskop hareketleri modern teleskoplarda elektronik devreler ve bilgisayar yardımıyla yürütülür.

Radyo teleskoplar yapı olarak optik teleskoplara benzer. Uzaydan gelen elektromanyetik yayınları alabilmek için 100 metre çapında antenler kullanılır. Anten, ışığın ayna vasıtasıyle odaklanması biçiminde elektromanyetik yayını, odakları ve çok hassas radyo alıcılarında yükseltilerek incelenmesine imkân tanır.
Cassegrain Teleskobu

1983 sonlarında uzay ilim adamları uzun mesafeleri daha hassas görebilmek gayesiyle çok maksatlı uzay teleskopunu dünya etrafındaki yörüngesine oturttular. Uzay teleskopu, ışığı toparlayan 2,4 metre boyunda Cassegrain reflektörü yardımıyla ultraviole astronomisinde çığır açmıştır. Bu proje NASA (National Aeronautics and Space Agency) ile ESA (European Space Agency)’nın ortak yapımıdır.

Uzay teleskopunun faaliyete geçmesiyle:

* Gözlemler yer yüzeyinden 500 km yükseklikten gece-gündüz devam eder.
* Atmosferin yuttuğu bazı elektromanyetik radyasyonlarla ultraviole ve infraruj ışınların bir kısmı tespit edilir. Yer yüzünden en yüksek dağ tepesinden dahi bu radyasyonlar kaydedilmemektedir.
* Atmosferin özelliği dolayısıyle cisimlere ait görüntülerin birbirine etkisi ortadan kalkABİLİR. Böylece küçük bir cisimden gelen ışığın teferruatlı incelenmesi mümkün olur.

Uzay teleskopu dört ana sistemden meydana gelir:

* Teleskop, ışığı toplayıp cihazlar bölümüne gönderir.
* Cihazlar bölümü, teleskoptan gelen ışığı analiz eder.
* Jeneratör, güneş enerjisini elektrik enerjisine çevirerek teleskop ve cihazları besler.
* Kontrol sistemleri, ısı ve elektrik kontrolunu yapar, dünya ile irtibat sağlar.

Uzay mekiği aracılığıyla yörüngeye yerleştirilen uzay teleskopunun çalışma süresi 15 senedir. Her 2,5 senede bir astranomlar tarafından ara bakımlarının yapılması gerekmektedir. Büyük onarımlar için uzay mekiği aracılığıyla dünyaya geri getirmek de mümkündür.

Uzay teleskopunun cihazlar bölümü ilmi araştırmaların yapılmasına yarayan 5 cins cihazdan meydana gelmiştir:

* Geniş sahalı gezegenler kamerası. Bu kameranın görevi gezegenler arası kozmik mesafelerin tespit edilmesi ve gezegenlerin fotoğraflarının çekilmesidir.
* Zayıf görüntüler kamerası. Bu kameranın görevi 120 ile 700 nm (denizmili) dalga boyundaki ışıkları tespit etmektir. Bu ışıklar dünya yüzeyinden en kuvvetli teleskoplarla dahi görülemez. Bu cihaz böylece galaksilerdeki yıldızların mesafelerini tayin etmekte kullanılacaktır.
* Zayıf görüntü spektrometre. Bu cihaz 70 nm dalga boyundaki ışıkları analiz eder. Aktif galaksi merkezlerinin fiziki ve kimyevi yapıları incelenir.
* Yüksek güçlü spektrometre. Dalga boyu 110 ile 320 nm olan ışıkları analiz eder. Yıldızlararası gazların bileşimlerini ve fiziki durumlarını incelemeye yarar. Büyük kızıl yıldızlarda kütle kaybolmasının tespiti bu spektrometreyle yapılabilmektedir.
* Yüksek süratli fotometre. Bu cihaz uzaydaki muhtelif ışık kaynaklarının şiddetini galaksi ışıklarından süzerek ölçmeye yarar. 120 nm dalga boyundaki ışıkları 1/1000 saniyede filitreliyebilir. Atmosfer böyle bir ölçüme hiçbir zaman müsade etmez.

Read Full Post »